-
türkiyenin matematik konumu
kuzeyden güneye 666 kmdir
-
orta kuşak ülkesi olmasının sonuçları
- dört mevsim yaşanır
- cephe yağışları görülür
- batı rüzgarları kuşağındadır
- kıyılarında boğaz şekilleri yoktur
-
KYK'de Yengeç dönencesinin kuzeyindedir
- güneşi hiçbir zaman dik almaz
- gölge boyları hiçbir zaman 0 olmaz
- öğle vakti gölgeler kuzeyi gösterir
- dağların güney yamaçları daha çok ısınır
-
güneyden kuzeye doğru neler artar
- alacakaranlık
- gölge boyları
- yerçekimi
-
güneyden kuzeye doğru ne azalır
- sıcaklık
- çizgisel hız
- kalıcı kar sınırı
- orman üst sınırı
- meridyenler arası uzaklık
-
türkiyenin en doğusu ve en batısı arası .. dk vardır
76
-
iki nokta aynı enlemdeyse ..
aynıdır
- çizgisel hız
- gece ve gündüz süre farkı
- yer çekimi
- alacakaranlık süresi
- öğle vakti güneş ışını düşme açısı
-
iki nokta aynı boylamda duruyorsa... aynıdır
- yerel saatleri
- öğle vakti
- güneşin karşısından geçiş anı
- ekinokslarda güneşin doğuş ve batış anları
- aynıdır
-
iki nokta aynı boylamda duruyorsa ... aynı değildir
- güneşin ufuk yüksekliği
- sıcaklıklar
- gece gündüz süre farkı
- alacakaranlık süresi
-
ileri saat uygulamasında ..
geri saat uygulamasında .. kullanılır
-
3. saat dilimi.. dereceye göredir
45
-
..-... arası ileri saat uygulaması olur
nisan ekim
-
geri saat uygulaması ... dereceye göredir
30
-
her boylam arası... dakikadır
4
-
ufuk çizgisi enlem arttıkça ....
aşağı iner
-
Türkiyenin Özel Konumu
- yer şekilleri engebelidir.
- yarımadadır.
- aynı anda farklı iklim özellikleri görülür
- istanbul-çanakkale boğazlarına sahiptir.
- karadenize giriş çıkışı kontrol eder
- genç nüfusludur
- yeraltı yerüstü su kaynakları bakımından zengindir
-
türkiyenin yakın zamanda oluştuğunun kanıtları
- yükseltisinin fazla olması
- aktif fayların bulunması
- kaplıca ve su kaynaklarının zengin olması
- linyit yataklarının geniş olması
- akarsuların denge profiline ulaşmamış olması
-
türkiyenin şekillenmesinde en etkili iç kuvvet... en etkisiz iç kuvvet
-
türkiyenin şekillenmesinde en etkili dış kuvvet... en etkisiz dış kuvvet
-
kıyılarında ... bulunmaz
- buzul şekilleri
- haliç (gelgit etkili değildir)
- resif fiyort skayer bulunmaz
-
Kuzey ve güney dağları nasıl oluşmuştur?
Tethys denizi kuzeyden avrasya, güneyden afrika levhalarınca sıkıştırılıp tortul tabakası yükselmiş ve kuzey ve güney dağları oluşmuştur.
-
Deniz olan alanın sonradan kara olduğuna kanıt
.toros dağlarında miyosen zamanına ait deniz hayvanı fosilleri bulunur.
-
1. zamanda neler olmuştur
- paleozoik
- masif araziler oluşmuştur.
- (Yıldız dağları, Menderes masifi, Kırşehir)
- zonguldak taş kömürü yatakları oluşmuştur.
-
2. zaman
- mezozoik
- alp-himalaya kıvrımlarına hazırlık zamanıdır
-
3. zaman
- tersiyer
- alp-himalaya orojenezi
- volkanik dağlar oluşmuştur
- toroslar ve kuzey anadolu dağları oluşmuştur
- petrol, kayatuzu, bor, linyit yatakları oluşmuştur.
-
4. zaman
- kuaterner
- egeit karası çökmüş ve istanbul ve çanakkale boğazları oluşmuştur.
- karadeniz akdenize bağlanmıştır.
- yüksek dağlarda buzullaşma olmuştur.
- anadolu yarımadası yükselmiştir.
- delta ovaları oluşmuştur
-
Dağ Çeşitleri
- kıvrımlı (antiklinal)
- kırıklı (horst)
- volkanik (volkan konisi)
-
Türkiyede kıvrımlı dağlar
- kuzeyde ve güneyde kıvrımlı gibi antiklinal dağlardır.
- yıldız dağları (marmara)
- küre dağları (karadeniz)
- ılgaz dağları (karadeniz)
- sağ orta tecer dağları
-
türkiyede kırıklı dağlar
- ege bölgesinde bir sürü horst
- kaz dağları
- madra dağlaı
- yunt dağları
- boz dağları
- aydın dağları
- menteşe dağları (kıyıya paralel)
-
türkiyede volkanik dağlar
- aktif yoktur
- koni şeklindedir (karacadağ hariç, kalkan)
- uludağ derinlik volkanizmasıyla oluşmuş bir batolittir.
-
dağlar --- yönünde uzanır
doğu - batı
-
doğuya doğru ... ve yükseklikleri ...
-
güncel buzullara ... rastlanır
doğudaki dağlarda
-
en yüksek zirveler... dağlar üzerindedir
volkanik
-
toroslarda ... yaygındır
karstik
-
türkiyenin ovaları
- delta ovaları
- tektonik ovalar
- karsitk ova (polye)
- dağeteği ova
- dağiçi ova
-
Delta ovaları
- marmara:meriç
- ege: bakırçay
- gediz
- küçükmenderes
- büyük menderes
- akdeniz: göksü, çukurova
- karadeniz: bafra, çarşamba
-
deltaların olması .. fazla olduğunu kanıtlar
erozyonun
-
delta ovalarında ... topraklar yaygındır
alüvyal
-
tektonik ovalar
- fay hatlarını takip eder ve bütün bölgelerde bulunur
- bingöl muş
- bitlis
- erzurum
- adapazarı
- bakırçay
- bolu
-
karstik ovalar (polye)
- karstik arazilerdeki çanaklarda tortulların birikmesiyle oluşur.
- antalya-muğla
- muğla
- elmalı
- yellice
- gembos
- korkutelli
-
dağeteği ovaları
- bursa ovası
- ısparta senirkent
- iskenderun
-
-
türkiyede oluşuna göre platolar
- lav
- karsitk
- aşınım
- yatay yapılı
-
lav platoları
erzurum-kars
-
-
aşınım platosu
çatalca-kocaeli
-
yatay yapılı plato
- uzunyayla
- yazılıkaya
- bozok
-
iç bölgelerdeki platolarda..
tahıl tarımı ve küçükbaş hayvancılık yaygın olarak yapılmaktadır.
-
türkiyede karstik aşındırma şekilleri şekiller
- lapya
- uvala
- obruk
- mağara
- kanyon
- körvadi
- parye
- dolin
-
türkiyede karstik biriktirme şekilleri
- sarkıt
- dikit
- damlataşı sütünu
- traverten
-
karstik şekiller ... oluşur.
kireç taşlı arazilerde
-
karstik şekiller nerelerde yaygındır
- akdeniz bölgesi
- göller yöresi
- muğla-menteşe yöresinde
-
karstik şekiller yer altında da devam eder
yüksek oranda çözünmüş kireç vardır. böyle yerler yeraltı suyu bakımından zengindir. tarıma uygun değildir.
-
traverten
- karstik biriktirme şekli
- pamukkale
-
polye
- karstik aşındırma şekli
- acıpayam (denizli)
- kesten (ısparta)
- korkutelli (antalya)
-
kanyon
- karstik aşındırma şekli
- valla kanyonu (kastamonu)
- saklıkent
- ıhlara vadisi
-
mağara
- karstik aşındırma şekli
- karain
- yarımburgaz
-
türkiyede dalgaların oluşturduğu yer şekilleri
- Aşındırma:
- Falez
- Biriktirme:
- Kumsal
- Kıyıoku
- Lagün
- Tombolo
-
Falez
- dalgaların oluşturduğu aşındırma şekli
- karadeniz ve akdenizde dağlar kıyıya paralel olduğu için yaygındır.
-
kıyıoku
- dalga biriktirme
- ege bölgesi
- kordon
-
lagün
- dalga biriktirme
- küçükçekmece büyükçekmece gölü, adana akyayan akyatan gölleri
-
tombolo
- dalga biriktirme
- sinop inceburun
- kapıdağı yarımadası
-
rüzgarların oluşturduğu şekiller
- kurak bölgelerde etkilidir.
- kumul : karapınar kumulları
- mantar kaya: kapadokya
-
türkiyede buzulların oluşturduğu yer şekilleri
- en etkisiz dış kuvvettir.
- doğudaki dağların yüksek kısımlarında sirk ve morenler bulunur
- batıdaki dağlarda kalıcı buzul şekilleri yoktur.
- kıyılarımızda buzul şekilleri yoktur.
-
türkiyede akarsuların oluşturduğu aşındırma şekilleri
- menderes
- vadi
- taraça
- peribacası
- kırgıbayır
- peneplen
-
türkiyede akarsuların oluşturduğu biriktirme şekilleri
- delta ovası
- dağ içi dağ eteği ovası
- taban seviyesi ovası
- ırmak adaları
-
epirojenik hareketler olduğunda akarsu yataklarında...
taraçalar oluşur
-
yatay yapılı platolar nasıl oluşur
- yatay duruşlu platolar üzerinde akarsu aşındırmasıyla oluşur
- peneplen olan arazi yükselir
- Haymana
- Cihanbeyli
- Bozok
- Uzunyayla
-
-
masiflerin kırılmasıyla oluşan plato
yazılıkaya platosu
-
kurumuş göl tabanı ovası
konya
-
taban seviyesi ovası
adapazarı
|
|
