-
1. Podziały
- Totum divisionis - całość dzielona
- Membra divisionis - człony podziału
- Fundamentum divisionis - zasada podziału
-
Partycja
- Operacja myślowa
- Podział całości na części składowe - wymienienie elementów, z których składa się kolektyw
-
2. Podział logiczny
- Wymagania:
- 1) Podział rozłączny - Niepuste podzbiory + brak ele. wspólnych
- 2) Podział zupełny - każdy element zb. podrzędnego = element zb. nadrzędnego
-
Po wydzieleniu członów podziału*
Warto dodać człon "inni" = tu wszystko co pominięte
-
Rodzaje podziałów logicznych
- I - Kryterium (warunek) podziału (Naturalny/Sztuczny) [warunek pragmatyczny]
- II - Ilość członów (dychotomiczny/wieloczłonowy)
- III - Ilość stopni podziału (jednostopniowy/dwustopniowy/ wielostopniowy)
-
Podział logiczny - warunek pragmatyczny
- 1) Podział naturalny - jakaś cecha wspólna, ocenialna zmysłowo; np. ludzie wg. koloru skóry
- 2) Podział Sztuczny - elementy nie muszą być podobne do siebie; np. zbiór osób o nazwisku na daną literę
-
Podział logiczny - ilość członów
- 1) Podział dychotomiczny - dwa człony; A-Dzieci Grzeczne i B- Dzieczi Nie-Grzeczne
- 2) podział wieloczłonowy - więcej niż 2 człony; nie muszą być j.w. sprzeczne, ale przeciwne; np. bruneci, blondyni, rudzi
-
Podział logiczny - ilość stopni podziału
- 1) Podział jednostopniowy - na pierwszym poziomie
- 2) Podział dwustopniowy - na dwóch poziomach
- 3) Podział wielostopniowy - na więcej niż dwóch
-
3. Klasyfikacja
Skrzyżowany, wielostopniowy podział logiczny' ile skrzyżowan = tyle stopni
-
Rodzaje pojęć - klasyfikacja
- 1) Pojęcia klasyfikujące - coś podpada albo nie podobada pod dany stan rzeczy; np. profeor, nie-profesor
- 2) Pojęcia porównawcze - stopień występowania jakiejś cechy; grubszy, weselszy
- 3) Pojęcia metryczne - przyporządkowanie pojęciom jakiejś wartości metrycznej; prędkość, masa
-
4. Typologia
- Grupowanie przedmiotów - ze względu na ich podobieństwo do egzemplarzy wzorcowych (typów)
- Warunki:
- 1) Nie-pustość całości dzielonej
- 2) Rozłączność egzemp. wzorcowych, wg których dokonujemy typologii
- Ludzie wg. charakteru temperamentu - cholercy, sangwinicy, flegmatycy itp.
- Typologie budowli - romańskie, gotyckie
- Grupy połeczne - ekskluzywne, inkluzywne
- * Mamy typowy dom = typ; i jakąś finezyjną budowlę ekscentryka = nie wygląda jak typowy dom, ale przez porównanie do typu idealnego domu, stwierdzamy ze tak mozemy go zakwalifikować
-
Typ
Zbiór przedmiotów wyznaczonych ze względu na podobieństwo co do określonej cechy; między wzorcem a resztą
-
5. Podział logiczny a semantyka nazw
- Podział logiczny - nazwa ogólna, nazwa generalna
- 1) Podział logiczny niewyczerpujący - nazwa pusta (nie jest podziałem logicznym ten, który nie spełnia wymogu zupełności)
- 2) Podział logiczny nierozłączny - nazwa pusta (nie jest podziałem logicznym ten, który nie spełnia wymogu rozłączności)
- 3) Podział niewyczerpujący- nazwa ogólna -bez "logiczny" - tu może istnieć desygnat
- 4) Podział nierozłączny - nazwa ogólna - bez "logiczny" - może istnieć desygnat
|
|