The flashcards below were created by user
Manwe
on FreezingBlue Flashcards.
-
Jakie jest najważniejsze przesłanie Upaniszad (2)?
- 1. Istnieje ostateczna rzeczywistość
- 2. Poznający ma naturę z nią samą
- Atman ↔ Brahman
-
Co oznacza termin Atman, czym się definiuje (3)?
- Atman - oddychać, poruszać się
- 1. pierwotnie nieśmiertelna zasada ożywiająca ciało
- 2. Ja, jaźń, duch (dusza?), tchnienie życiowe, się
- 3. Rzeczywistość ostateczna ujęta od strony obiektywnej = podmiotowej, jednostkowej
-
Co oznacza termin Brahman, czym się go definiuje (3)?
- Brahman - pęcznieć, rosnąć
- 1. Pierwotnie moc magiczna tkwiąca w ofierze, dzięki której świat wzrasta/istnieje
- 2. Immanentna światu energia ożywiająca wszystko i będąca istotą wszystkiego
- 3. rzeczywistość ostateczna ujęta od strony obiektywnej/całościowej/holistycznej
-
Co oznacza termin Moksza, czym się go definiuje (2)?
- Moksza - uwalniać się, wyzwalać
- 1. Uświadomienie sobie/rozpoznanie własnej nieuwarunkowanej i uniwersalnej (absolutnej) natury
- 2. Utożsamianie się atmana z brahmanem
-
Co oznacza termin Mahawakja, jakie są przykłady tego terminu (4)?
- Mahawakja - wielkie słowa, sentencje
- 1. "świadomość jest brahmanem"
- 2. "ty jesteś tym"
- 3. "ja jestem brahmanem"
- 4. "ten atman jest brahmanem"
-
Co oznacza termin "Czit" ?
bezprzedmiotowa świadomość
-
Co oznacza termin Purusza?
Taka trochę dusza
-
Co oznacza termin Prakriti?
Taka trochę materia
-
Co oznacza termin Buddhi?
świadomość intuicyjna, intelekt
-
Co oznacza termin Ahankara?
świadomość "ja", "ja-działające"
-
Co oznacza termin Manas?
umysł, zmysł wewnętrzny; synteza danych zmysłowych
-
Jakie są główne szkoły filozoficzne filozofii wschodniej omawiane na zajęciach monograficznych (4)?
- 1. Czarwakowie/Lokajaci - słodka mowa
- 2. Sanjhja
- 3. Radża Joga
- 4. Waiśieszika i Njaja
-
Cechy szkoły Czarwaków (7)?
- 1. celem życia jest pomyślność (realizują dwa cele: dostatek materialny (artha) i rozkosz zmysłową (kama)
- 2. antybraminizm
- 3. Przeciwko systemowi Warn i Kast
- 4. Interesowne szerzenie zabobonów przez braminów
- 5. Ateizm
- 6. Antyrytualizm
- 7. Materializm (4 żywioły)
-
Jaka jest teoria poznania w szkole Czarwaków (3)?
- 1. sensualizm
- 2. agnostycyzm i sceptycyzm
- 3. nominalizm
-
Z kim polemizowała szkołą Czarwaków?
Z njają
-
Jakie są cechy szkoły Sanjhja (2)?
- 1. szkoła ortodoksyjna (uznająca autorytet wed)
- 2. świat powstał w wyniku współdziałania dwóch zasad puruszy i prakriti
-
Jakie znaczenie kryje za sobą termin Joga (2)?
- 1. Ujarzmiać, nakładać jarzmo
- 2. Łączyć wiązać
-
Wieloznaczność terminu Joga, podaj znaczenia (5):
- 1. Nauka (autonomiczny system filozoficzny; element systemu filozoficznego)
- 2. metoda (praktyczna ułatwiająca rozwój duchowy)
- 3. Zdolność (zapanowania nad biegiem zjawisk)
- 4. Stan skupienia (świadomość na danym poziomie)
- 5. Ujarzmianie (docelowy stan niezbędny do wyzwolenia z kręgu wcieleń)
-
Jakie są dwa filary metody jogicznej?
- 1. ćwiczenie
- 2. bezpragnieniowość
-
Wymień osiem ścieżek jogi:
- 1. Jamy - zasady moralne
- 2. Nijamy - praktyki ascetyczno mistyczne
- 3. Asany - pozycje ciała "nieruchoma i wygodna"
- 4. Pranajama - kontrola energii witalnej
- 5. Pratjahara - wycofanie uwagi ze zmysłów
- 6. Dharana - przykucie uwagi, związanie świadomości z miejscem
- 7. Dhjana - kontemplacja; jednostajność strumienia świadomości
- 8. Samadhi - skupienie, stopniowalny wgląd poznawczy
-
Co oznacza termin Awidja?
Pięć uciążliwości
-
Podaj charakterystykę szkoły Waiśesziki (5):
- 1. Zainteresowanie filozofią przyrody i fizyką
- 2. Pluralizm metafizyczny (rzeczywistość ma złożoną i niejednorodną strukturę)
- 3. Realizm metafizyczny ≠ materializm
- 4. Realizm poznawczy
- 5. Teizm zgodny z fizykalizmem
-
Czym jest umysł (manas) w szkole Waisiesziki (6)?
- 1. Tworzy go pojedynczy atom
- 2. Wieczny i nieskończenie liczny
- 3. Pośredni między jaźnią a zmysłami
- 4. NIE jest wszechprzenikliwy jak atman (tyle manasów ile atmanów
- 5. Aktywny, ruchliwy
- 6. Akty poznania NIE są równoczesne (sekwencja zastępstw)
-
Czym jest ciało (śarira) w szkole Waiśesziki (3)?
- 1. Zbudowane z atomów materialnych (4 żywioły)
- 2. Siedziba dla zmysłów: poznania i działania
- 3. Oparcie dla umysłu i jaźni współtworzących duszę/osobę 3w1
-
Czym jest Bóg (Iświara) w szkole Waiśiesziki, podaj dowody (4):
- 1. Z przyczyny
- 2. Z prawa Karmana
- 3. Z autorstwa Wed
- 4. Z przesłania Wed
-
Jakie są znaczenie terminu Njaja (4)?
- W szerszym znaczeniu:
- 1. sposób, droga dojścia, wzorzec, pierwowzór, model, standard etc. etc
- W węższym znaczeniu:
- 2. Dociekanie natury poznania, jego źródeł, metod i sposobów poznania
- 3. Wypracowanie regół argumentacji i prawomocnych metod prezentacji uzyskania poznania innym podmiotom
- 4. porządkowanie znaczeń, terminologii i metod związanych z teorią poznania
-
Czym jest Njaja (opis i 4 cechy)?
- Njaja = epistemologia + logika + retoryka
- 1. Racjonalna analiza poznania
- 2. próba ujęcia rzeczywistości w lategoriach logicznych
- 3. formułowanie poprawnych procedur rozumowania (tarka) i debata (wada)
- 4. Retoryka i perswazja
-
Jaki jest cel ostateczny Njaji? Jaki jest stan obecny? Jakie jest remedium?
- Cel ostateczny: wyzwolenie + szczęście
- Stan obecny: niewola + niewiedza + cierpienie
- Remedium: poznanie + analiza poznania = logika
-
Jakie są czynniki poznania wg Njaji (5)?
- 1. Przedmiot poznania
- 2. Instrument zewnętrzny, np. światło
- 3. Narząd zmysłowy
- 4. Umysł (manas) - koordynator zmysłów
- 5. Jaźń
-
Jakie są etapy dochodzenia do wiedzy wg Njaji (7)?
- 1. pierwsze wrażenie
- 2. Wątpliwość (niejasna wiedza)
- 3. przeciwne poglądy
- 4.zastosowanie rozumowania (tarka)=Sylogizm
- 5. Określenie przedmiotu
- 6. Sprawdzenie przez refleksje
- 7. Ostateczna pewność = "określenie przedmiotu za pomocą poglądów przeciwnych, powstałych pod wpływem, pierwszego wrażenia"
|
|