جریان تبادل سلول با محیط اطراف و فرایند سوخت و ساز سلول به وسیله غشای انجام میشه
یک پوسته غیر فعال نیست بلکه حامل مهم ترین فرایند های حیات است
مواد اصلی غشا سلول
مولکول های فسفولیپیدی
گلیکو لیپیدی
کلسترین
ملکول ماده سفیده ای (پروتئین)ه
مولکول های فسفولیپیدی
لایه مضاعف چربی
قطر: 4 تا 5 میلی کرون
استحکام لازم
شکل بندی های آب دوست و آب گریز
گلیکو لیپیدی
لابه بیرونی
مولکولهای قندی چربی
کلسترین
بین مولکولهای فسفو لیپیدی
استحکام
ملکول ماده سفیده ای (پروتئین)ه
به ازای هر 50 مولکول چربی
گاهی از بیرونی ترین تا درونی ترین سطح غشا را می پوشاند
اکثرا: از نوع قندی سفیده ای (گلیکو پروتئینی)ه
وظایف ملکول ماده سفیده ای (پروتئین)ه
1-در لایه آب دوست چربی شکاف ایجاد می کند . با مجرا و منفذ ایجاد شده ورود و خروج مولکولهای اب و نمک میسر می شود
2-نقش حامل – به وسیله ترکیب با مولکولهای دیگر آن ها را جا بجا می کنند
3-در سوخت و ساز سلول شرکت دارند
4-مانند مولکول کلسترین برای استحکام سلول اهمیت دارند
فضای برون سلولی
شکاف ظریی که سلولها را از هم جدا می کند
مایع یکسانی در آن جریان دارد: حاوی انواع نمک ها و مواد مورد نیاز برای حمایت سلول ها که با گردش دایما در حرکت است و غلظت ان همیشه و در همه جا یکسان است
محیط درونی بدن
تمام سلولهای ارگانیزم از محیط یکسان حیات برخوردارند
برنارد در قرن نوزده
نحوه برقراری تعادل و غلظت در مایع برون سلولی
ارگانیزم با شش ها کلیه ها و کبد
غلظت مولکولهای گاز نمک و مواد غذایی را تامین می کنند
ایجاد گرما در بدن
مولوکولها و یونهای موجود در آب دائما د ر حال حرکت هستند و با این عمل گرما ت ولید می کنند
فزونی درجه حرارت: حرکت سریع تر مولکولها
صفر مطلق: توقف یونها
نفوذ پذیری
ز برخورد ذرات مولکولها تغییر جهت پدید می آید که این نوع حرکت مولکول ها و یون ها را نفوذ پذیری می گویند
اهمیت نفوذ پذیری
برای مولکولهای موجود در آب نفوذپذیری مهم ترین فرایند تبادل است
تا جایی که برای غشا سلول ممانعت ایجاد نکند سبب انتشار مواد می شود
مهم ترین مکانیزم تبادل بدن
چرا به نفوذ پذیری انتقال غیر فعال می گن؟
Passive transport
چون به انرژی نیازمند نیست
به استثنا انرژی حاصل از حرکت ملکولی
اسمز
غشای نیمه تراوا
مولکولهای نمک نمی توانند به محیط اب نفوذ کنند و فقط مولکولهای اب به علت غلظت زیاد می توانند به محیط محلول نمک نفوذ داشته باشند
فشار اسمزی
اگر بخاهیم از نفود اب به محلول نکن جلوگیری کنیم باید از محیط محلول نمک به صورت مکانیکی فشاری ایجاد کنیم که به همان اندازه که با اسمزمحلول آب به محلول آب نمک نفوذ پیدا می کند، از محیط محلول نمک مولکولهای آب به محیط آب نیز نفوذ یابد
این فشار: فشار اسمزی
میزان فشار اسمزی
به تعداد ذرات محلول در یک حجم معین وابسته است
اندازه و بار الکتریکی ذرات در میزان فشار اسمزی تاثیری ندارد
تبادل مواد برون سلولی با سلول
گذر کردن این مواد از غشا
با نفوذ پذیری + انتقال فعال
روش ها ی انتقال غیر فعال
1-لایه چربی آب گریز
2- از منافذ غشا توسط پروتئین ناقل
لایه چربی آب گریز – انتقال غیر فعال
به موادی اجازه عبور می دهد که نه تنها د رآب بلکه در چربی (مانند اسید چرب) محلول است
مواد قندی ، بسیاری از یون ها، اسیدهای امینه و نوکلئوتیدها
منافذ غشا توسط پروتئین ناقل – انتقال غیر فعال
یک مجرای باریک مملو از آب
مولکولهای کوچک ، آب (تعادل)ه
حالت انتخابی دارد بر اساس
1-شیب غلظت
2- چنانچه بار الکتریکی داشته باشند به دلیل پتانسیل غشا: به دیواره منافذ بار الکتریکی می دهد و ...
چرا سلول برای بیرون فرستادن یه سری مواد نیاز به انرژی داره؟
بعضی مواد مثل اسیدهای امینه یا پتاسیم که غلظتشون درون سلول بیشتر از بیرونه نمی تونن تو سلول باقی بمونن چون نفوذ پذیری همیشه از زیاد به کم اتفاق می یافته
پمپ سدیم پتاسیم
پتاسیم رو به درون سلول می آره و سدیم به بیرون می فرسته
وجود این شیب غلظت برای انتقال اطلاعات الکتریکی ضروریه
گاهی یک سوم انرژی سلول
مهم ترین فرآیند انتقال فعال
پمپ سدیم پتاسیم
نحوه کار پروتئین ناقل سدیم پتاسیم
آنزیمی است که در درون غشا آدنوزین تری فسفات ATP را به آدنوزین دی فسفات تبدیل می کند ADP
از این طریق انرژی در اختیار سلول قرار میدهد
انرژی ازاد شده توسط پمپ سدیم پتاسیم
سه یون سدیم را از سلول خارج و هم زمان دو یون پتاسیم به درون سلول راه می دهد